In de stad zou het nooit kunnen, een paasvuur. Een in NRC Next geciteerde deelnemer aan het paasvuur in Espelo weet het zeker: dit is één van de redenen waarom jongeren eigenlijk niet uit Espelo weg willen. En niet alleen in Espelo willen jongeren graag blijven. In heel Nederland valt regelmatig in de lokale krant te lezen dat jongeren willen blijven wonen in het dorp waar ze opgroeiden.
En toch gaan ze weg. De cijfers over verhuisgedrag van jongeren laten daarover aan duidelijk niets te wensen over. In 2010 zijn volgens het CBS in slechts 35 van de 431 gemeenten meer jongeren tussen 15 en 24 komen wonen dan er zijn vertrokken. De 35 gemeenten waar per saldo meer jongeren zijn komen wonen hebben meestal een universiteit of hogeschool binnen de grenzen.
De top 10 van gemeenten waar jongeren naar toe trekken bestaat zelfs uitsluitend uit steden met een universiteit of hogeschool:
- Amsterdam
- Utrecht
- Groningen
- Rotterdam
- Nijmegen
- Delft
- Leiden
- Den Haag
- Tilburg
- Eindhoven
Tot zover de desillusie voor landelijke gemeenten die alles op alles zetten om te voorkomen dat jongeren er weg trekken. Enkelen willen wellicht blijven, per saldo verdwijnen jongeren naar de steden. Het goede nieuws – voor de landelijke gemeenten althans – is dat velen ook weer terugkomen. Niet als jongere, maar in de vorm van een gezin met kinderen. Wie naar de verhuisbewegingen van 0 tot 15-jarigen (en hun ouders) kijkt zal opvallen dat daar de universiteitssteden juist onderaan staan. Het zijn de forenzensteden en landelijke gemeenten die profiteren.
Zoals landelijke gemeenten ‘hun’ jongeren willen houden, wordt er in de steden gedacht over het vasthouden van studenten. Ook als ze eenmaal zijn afgestudeerd. Onderzoek van het Nicis laat echter zien dat het onmogelijk is om alle afgestudeerden aan je stad te binden. Er zijn eenvoudigweg te weinig banen om iedereen aan werk te helpen. Daarom kunnen studentensteden zich beter richten op het vasthouden van afgestudeerden in richtingen waar op de regionale arbeidsmarkt een tekort aan bestaat. Daarin – zo stelt het onderzoek – zijn steden al eerder succesvol geweest. Dat laatste is ook voor landelijke gemeenten een belangrijke les: richt je niet zozeer op het vasthouden van alle jongeren, maar op degenen die je nodig hebt. Zoals de jongeren die het paasvuur brandende houden.
