In de LinkedIn groep Krimp, het nieuwe denken is een discussie over de lessen die Nederland kan leren van de krimp in oostelijk Duitsland. In mijn (onderstaande) bijdrage aan deze discussie wijs ik op de verschillende krimpoorzaken, en de manier waarop toch lessen getrokken kunnen worden.
Er zijn natuurlijk grote verschillen met de krimp in oostelijk Duitsland en de krimp in Nederland. Zowel in oorzaak als in omvang. Krimp in de vormalige DDR werd vooral veroorzaakt doordat na de val van de muur ook de werkgelegenheid instorte, waarna een negatief migratiesaldo ontstond. De krimp is in oostelijk Duitsland vaak manifest in de (oude industrie-)steden (daarom gaat het in de voorbeelden ook zo vaak over het aftoppen van de plattenbau, de grote flats). In Nederland speelt de migratie veel minder een rol, maar is juist een sterfteoverschot vaak de belangrijkste factor. De krimp speelt hier vaker op het platteland.
Toch zijn er wel wat instrumenten die in oostelijk Duitsland worden ingezet bij het ‘begeleiden’ van de krimp waar we in Nederland van kunnen leren. In Wittenberge probeert men bijvoorbeeld de krimp te gebruiken om de binnenstad te revitaliseren, en de uitlegwijken zoveel mogelijk te slopen. Wat daar heel goed bij werkt is dat particulieren niet alleen subsidie krijgen wanneer ze vervallen woningen in de binnenstad kopen en opknappen, maar dat ze ook een een contactpersoon krijgen die particulieren door de bureaucratie van zo’n project meeneemt. De huiverige houding ten opzichte van het kopen en opknappen van een vervallen/oude woning wordt daarmee doorbroken. Een ander instrument is het samen met buurtbewoners inzetten van landschapsarchitecten om open plekken in de stad zo in te richten dat de compactheid van de stad wordt behouden. Zulke initiatieven kunnen wellicht ook in de Nederlandse krimpcontext van nut zijn.
